Επικίνδυνα πρόσθετα (βενζοϊκό νάτριο, χρωστικές κ.α) σε σκευάσματα αλόης μπορούν να προκαλέσoυν σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία.

  

Επικίνδυνα πρόσθετα σε σκευάσματα αλόης και οι παρενέργειες που μπορεί να έχουν

 

 

 

Οι διάφροι κωδικοί (Ε) που βλέπει κανείς στην ανάλυση των συστατικών των σκευασμάτων, αντιστοιχούν σε ουσίες, οι οποίες είναι πρόσθετες στην βασική τροφή ( αλόη), και οι οποίες έχουν σκοπό :

·        να του προσθέσουν χρώμα

·        να του βελτιώσουν τη γεύση

·        να διατηρήσουν καλύτερα το περιεχόμενο

·        να διατηρήσουν το περιεχόμενο για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.

 

Πολλά όμως από αυτά τα πρόσθετα συστατικά είναι επικίνδυνα για τον οργανισμό και πρέπει να τα αποφεύγονται. Φυσικά δεν κινδυνεύει κανείς αν καταναλώσει  πολύ μικρή ποσότητα, αλλά αν οι περισσότερες τροφές στην διατροφή ενός ανθρώπου εμπεριέχουν αυτές τις ουσίες, είναι πολύ πιθανό μελλοντικά, να έχει σοβαρά προβλήματα υγείας.

Ο καρκίνος, στην συντριπτική πλειονότητα των περιπτώσεων έχει να κάνει με συσσώρευση καρκινογόνων στον οργανισμό μας. Η συνεχής έκθεση σε τέτοιες ουσίες αποδυναμώνει το ανοσοποιητικό και ο οργανισμός δεν δύναται να αντιμετωπίσει το τοξικό φορτίο που συσσωρεύεται.

Σύμφωνα με μελέτη που ολοκληρώθηκε τον Μάιο του 2002 με τίτλο «Έρευνα του αριθμού των προσθετικών/συντηρητικών της κατηγορίας Ε που περιέχονται σε τρόφιμα», καθένας από εμάς καταναλώνει εν αγνοία του, πέντε κιλά συντηρητικές ουσίες ετησίως, μέσω των βιομηχανοποιημένων τροφίμων !!   

                       

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ) και το Διεθνές Ινστιτούτο Καρκίνου, οι αιτίες που προκαλούν καρκίνο οφείλονται κατά:

30%  στο κάπνισμα

33%  στα τρόφιμα

5%  στην κληρονομικότητα

32%  στην ακτινοβολία, ιούς, ορμόνες

Οι κατηγορίες των κωδικών αριθμών (Ε), που αφορούν προσθετικές/συντηρητικές ουσίες , που συναντάμε συχνά, σε μεγάλο μέρος των σκευασμάτων αλόης, εγχώριων ή ξένων εταιρειών είναι :

 

Ας δούμε πιο αναλυτικά την κάθε κατηγορία

1. Χρωστικές ουσίες Ε100-180

Οι χρωστικές ουσίες είναι «οι βαφές» των τροφίμων.

                              

Στην κατηγορία της αλόης δύναται να χρησιμοποιηθούν χρωστικές, είτε για λόγους αισθητικής (αντιστοίχιση της γεύσης με το χρώμα του φρούτου προέλευσης), είτε για να καλύψουν οι εταιρείες υποδεέστερης ποιότητας τζελ, το οποίο δεν είναι απόλυτα διαυγές αλλά φέρει χρωματισμούς στην σύνθεσή του. Αυτοί οι χρωματισμοί οφείλονται κυρίως στην υπέρ ωρίμανση των φύλλων. Επίσης μπορεί να είναι εποχικοί και να οφείλονται σε μεγάλες θερμοκρασιακές διαφορές μεταξύ ημέρας- νύκτας.

Όποια και εάν είναι η αιτία χρήσης τους,  δεν παύει σε κάποιες απ’ αυτές τις ουσίες να βρίσκεται μεγάλος κίνδυνος για τον καταναλωτή. Μελέτες που έγιναν σε πειραματόζωα, έχουν συνδέσει ορισμένες χρωστικές τροφίμων με τον καρκίνο. Επίσης έρευνες δείχνουν ότι οι τεχνητές χρωστικές οι οποίες βρίσκονται σε χυμούς,  μπορεί να συμβάλλουν σε προβλήματα συμπεριφοράς στα παιδιά.

Πρόσφατα ο ΕΦΕΤ απαίτησε την άμεση ανάκληση/απόσυρση, του συνόλου συγκεκριμένης παρτίδας σκευάσματος αλόης εισαγωγής από την αγορά (10 Οκτ 2019), διότι ενώ περιέχει την ιδιαίτερα επικίνδυνη χρωστική  Ε102 (ταρτραζίνη), εντούτοις  δεν πληροφορεί τους καταναλωτές για τον κίνδυνο, όπως επιβάλλει η κοινοτική νομοθεσία.

Ενδεχόμενες παρενέργειες χρωστικών: καρκινογένεση, αλλεργίες, προβλήματα θυρεοειδή, υπέρ κινητικότητα, αϋπνία, άσθμα, μείωση λευκών αιμοσφαιρίων, γαστρεντερικά προβλήματα, κ.ά.

 

 

2. Συντηρητικές ουσίες Ε200-297

Οι ουσίες αυτές χρησιμοποιούνται προκειμένου να αποφευχθεί η αλλοίωση των τροφίμων από μικροοργανισμούς, αλλά και για να αυξηθεί η διάρκεια ζωής του προϊόντος.
Στους χυμούς και στα αναψυκτικά αλόης, χρησιμοποιούνται δύο κυρίως συντηρητικά: το σορβικό κάλιο(Ε202) και το βενζοϊκό νάτριο(Ε211).

 «Το πρώτο είναι σχετικά ακίνδυνο ενώ το δεύτερο ιδιαίτερα επικίνδυνο.

                  

Το "φονικό" αυτό μόριο, όπως το αποκαλούν κάποιοι, βρίσκεται σε χιλιάδες προϊόντα καθημερινής χρήσης με την ιδιότητα του συντηρητικού, ακόμη και σε τροφές οι οποίες διαφημίζονται ως απολύτως φυσικές. (σαλάτες, μαρμελάδες, φρουτοχυμούς, στο σύνολο των  αναψυκτικών, σε κάποια τυριά, σε όλες σχεδόν τις κρέμες, τις λοσιόν, κ.ά.)

Ενώ το βενζοϊκό οξύ βρίσκεται φυσιολογικά σε ορισμένα φρούτα, το βενζοϊκό νάτριο παρασκευάζεται μόνο συνθετικά, σε εργαστήρια. Προέρχεται από την αντίδραση του βενζοϊκού οξέος με το καυστικό νάτριο, και είναι επισήμως αναγνωρισμένο καρκινογόνο.

Πώς λοιπόν το «φονικό» αυτό μόριο, θεωρείται ασφαλές για τα τρόφιμα;

Πριν δοθεί μια λογική απάντηση, να διευκρινίσουμε πως πρόκειται για ένα από τα πλέον φτηνά συντηρητικά. Το τονίζουμε αυτό, διότι, κατά πάσα πιθανότητα, εάν επρόκειτο για ένα ακριβό σκεύασμα θα βρισκόντουσαν πάρα πολλές δικαιολογίες, άλλες τόσες διαμαρτυρίες και λεονταρισμοί για τη μη χρήση αυτού, από τα ίδια άτομα που σήμερα το χρησιμοποιούν !!

Οι λόγοι που επιτρέπεται η χρήση του είναι βασικά δύο :

·        Θεωρείται ασφαλές καθώς η ποσότητα που χρησιμοποιείται στις τροφές είναι πολύ μικρή

·        Μεταφέρεται στο ήπαρ, όπου φιλτράρεται και αποβάλλεται με την ούρηση.

  Ο πρώτος λόγος εύκολα απορρίπτεται διότι το άθροισμα των τοξικών φορτίων που δέχεται ο οργανισμός, λειτουργεί αθροιστικά, ρίχνει τις άμυνες του οργανισμού, και τον καθιστά αδύναμο να ανταπεξέλθει.

Όσο αναφορά τον δεύτερο λόγο, το βενζοϊκό νάτριο δημιουργεί πρόβλημα πριν καν φτάσει στο ήπαρ.

ΔΕΝ ΠΡΕΠΕΙ για κανένα λόγο προϊόν που περιέχει βενζοϊκό νάτριο, να συνδυαστεί με βιταμίνη C ή E (σαλάτες, μαρμελάδες , φρουτοχυμούς…), καθώς η αντίδραση που λαμβάνει χώρα δίνει ως προϊόν το βενζόλιο. Αυτό είναι πραγματικά ένα ΠΟΛΥ επικίνδυνο και ισχυρότατο καρκινογόνο.

 

Ενδεχόμενες παρενέργειες συντηρητικών: νευροτοξικές βλάβες, καρκινογένεση, αλλεργίες, νευρικές διαταραχές, κρίσεις άσθματος, εντερικές διαταραχές κ.ά.

 

 

3. Αντιοξειδωτικές ουσίες Ε300-321

       

Οι ουσίες αυτές σκοπό έχουν να επιμηκύνουν το χρόνο ζωής των τροφίμων, να συμβάλουν στην καλύτερη διατήρηση τους, να συνεισφέρουν στην δημιουργία ενός όξινου περιβάλλοντος, μέσα στο οποίο θα επιβραδυνθεί η αλλοίωση οσμής και γεύσης των τροφών ως αποτέλεσμα της δράσης των ενζύμων που περιέχουν.

Στους χυμούς αλόης, δύο είναι οι πιο διαδεδομένες αντιοξειδωτικές ουσίες. Το ασκορβικό οξύ E300 (βιταμίνη C) και το κιτρικό οξύ E330 (ρυθμιστής οξύτητας).

Καμία από αυτές δεν αποτελεί επικίνδυνη ουσία.

 

 

4. Ομοιογενοποιητές, σταθεροποιητές, πηκτικές ουσίες Ε322-495

Σκοπός των ουσιών αυτών είναι να συμβάλουν  στη δημιουργία ενός ομοιογενούς μίγματος .Στα περισσότερα σκευάσματα χυμών αλόης, χρησιμοποιούνται δύο φυσικοί πηκτικοί παράγοντες :

Η Κόμμι Γκουάρ Ε412, που προέρχεται από σπόρους φασολιού και

η κόμμι Ξανθάνης Ε415 προϊόν ζύμωσης της γλυκόζης του καλαμποκιού.

Καμία από αυτές δεν αποτελεί επικίνδυνη ουσία.

 

Στην αγορά τα πόσιμα προιόντα αλόης χωρίζονται σε  δυο κατηγορίες, ανάλογα με την περιεκτικότητα τους σε αλόη :

·        Υψηλής περιεκτικότητας, το κύριο συστατικό τους είναι η αλόη (χυμός αλόης)

·        Χαμηλής περιεκτικότητας, το κύριο συστατικό τους είναι το νερό (ποτό αλόης, αναψυκτικά αλόης, “aloe drink” )

                         

Οι χυμοί φαίνεται να είναι καλά «προστατευμένοι», με περιορισμένη χρήση συντηρητικών.

 Τα περισσότερα και πιο επικίνδυνα πρόσθετα, χρωστικές, και συντηρητικά, τα συναντάμε στη δεύτερη κατηγορία, αυτή που η αλόη δεν είναι το κύριο συστατικό, αλλά το δεύτερο ή και τρίτο σε ποσόστωση. Δεδομένης της φύσης των σκευασμάτων – αναψυκτικά – έχουν σημαντικές πιθανότητες κατανάλωσης από παιδιά. Δυστυχώς σε πολλά σκευάσματα εντοπίζονται ουσίες  άκρως επικίνδυνες για παιδιά όπως, Ε102 (ταρτραζίνη), Ε296 (μηλικό οξύ), κ.ά.

 Συνεχώς νέες έρευνες οδηγούν σε νέα επιστημονικά δεδομένα. Ουσίες που κάποτε θεωρούνταν εντελώς ακίνδυνες, μπορεί να συνδεθούν με καρκινογένεση ή άλλες σοβαρές  οργανικές παθήσεις.

 Τα ανακλαστικά όμως των νομοθετών δεν είναι το ίδιο άμεσα με τα αποτελέσματα των ερευνών .

 Εδώ απαιτείται ευαισθητοποίηση από όλους τους φορείς,  βιομηχανίες ή βιοτεχνίες τροφίμων, ώστε να λαμβάνουν υπόψη τους τα επιστημονικά αποτελέσματα, και να αποκλείουν αυτοβούλως επικίνδυνες ουσίες από τα σκευάσματα τους, χωρίς αυτό να τους το επιβάλει κάποιος νόμος.

 

 

 

References

 

Nmed. 2014.  prosoxi afta einai ta pio epikindyna syntiritika.[online].[Accessed 15 Octomber 2019]. Available from :

https://www.onmed.gr/diatrofi/story/321327/ prosoxi-afta-einai-ta-pio-epikindyna-syntiritika

 

Newsnow. 2018. venzoiko-natrio-giransi-kai-karkinos-E211. [online].[Accessed 15 Octomber 2019]. Available from :

http://www.newsnowgr.com/article/1145237 /venzoiko-natrio-giransi-kai-karkinos-E211.html.

 

 

Panagiota Mpitsika. 2008.  trwme-pente-kila-syntiritika-ton-xrono. [online].[Accessed 13 Octomber 2019]. Available from :

https://www.tovima.gr/2008/11/24/archive/ trwme-pente-kila-syntiritika-ton-xrono/

 

 

Wikipedia. 2019. Πρόσθετα τροφίμων. [online].[Accessed 15 Octomber 2019]. Available from : https://el.wikipedia.org/wiki/Πρόσθετα_τροφίμων.

 

 

HooliFood Advisor. 2018. Ποια πρόσθετα είναι πιο επικίνδυνα, σε ποια τρόφιμα υπάρχουν και ποιες παρενέργειες μπορεί να έχουν. [online].[Accessed 8 Octomber 2019]. Available from : https://medium.com/@elkolothas/

 

 

Healthline. 2017. 12 Common Food Additives — Should You Avoid Them. [online].[Accessed 5 Octomber 2019]. Available from :   https://www.healthline.com/nutrition/common-food-additives